1) Chuẩn bị
Phòng cách ly: Phòng riêng, thông thoáng, có cửa sổ, khu vực vệ sinh riêng (chỉ sử dụng quạt trong phòng, không nên dùng điều hoà).
Vật dụng cơ bản: Đồ dùng vệ sinh cá nhân, thùng rác riêng, quạt máy, bình đun nước siêu tốc, khẩu trang, găng tay, bát đũa, bột giặt...
Thuốc: Hạ sốt, tiêu hoá, dạ dày, tiêu chảy, chữa đau họng, dầu xoa, oresol, nước muối súc miệng, xịt mũi, các loại tăng sức đề kháng nhất là Vitamin C, Vitamin D3.
Thiết bị y tế: Nhiệt kế, máy đo huyết áp, máy đo oxy trong máu (không bắt buộc).
Máy đo huyết áp
Máy đo oxy trong máu SpO2
2) Chữa trị
Các triệu chứng ban đầu có thể gặp phải
- Sốt, ho khan, mệt mỏi, đau cơ.
- Đau họng, chảy nước mũi, đau đầu, nôn, tiêu chảy.
- Rối loạn khứu giác, tê lưỡi.
Khi bị sốt không nên nằm lâu một tư thế, có thể nằm nghiêng, sấp, hoặc ngồi thẳng đứng để thay đổi tư thế 2 giờ một lần.
Sử dụng thuốc hạ sốt cách nhau 4-6 giờ tuỳ loại, thuốc hạ sốt có hiệu quả sau 1 giờ nên tránh nôn nóng mà uống quá liều lượng, có thể ảnh hưởng tới gan.
Tuyệt đối không tự ý dùng thuốc kháng sinh. Tất cả các loại thuốc kê đơn phải do bác sĩ chỉ định.
Ăn uống
- Uống nhiều nước ấm, uống oresol bù nước.
- Bổ sung tỏi, sả... vào thực đơn mỗi ngày.
- Ăn đồ nhẹ, dễ tiêu, bổ sung trái cây, vitamin C.
- Ăn đầy đủ, không bỏ bữa nhưng cũng không nên ăn quá nhiều.
Tập thể dục nhẹ nhàng hằng ngày, đi lại nhiều, hít thở sâu, đều.
Kiểm tra
Đo thân nhiệt
Nếu sốt trên 38,5 độ C, có thể dùng paracetamol hạ sốt, liều 10-15 mg/kg/lần, không quá 60 mg/kg/ngày cho trẻ em và không quá 2 g/ngày với người lớn. Trẻ em không uống quá 4 lần trong một ngày.
Đếm mạch
Vị trí đặt ba ngón tay như hình, bạn sẽ thấy mạch đập dưới tay mình.
- Người lớn mạch bình thường 60-90 lần một phút, trên 100 hoặc dưới 50 lần, bạn nên báo y tế.
- Trẻ mới sinh mạch bình thường 100-160 lần một phút; 0-5 tháng tuổi 90-150 lần; 6-12 tháng tuổi 80-140 lần; 1-3 tuổi 80-130 lần; 3-5 tuổi 80-120 lần; 6-10 tuổi 70-110 lần; 11-14 tuổi 60-105 lần; 15-20 tuổi 60-100 lần.
Đo nhịp thở
Nằm thư thái 5-10 phút, sau đó đếm số lần lồng ngực phồng lên xẹp xuống.
- Người lớn nhịp thở bình thường là 16-20 lần một phút, trên 22 hoặc dưới 15 lần, bạn nên báo y tế.
- Trẻ em nhịp thở nhanh hơn người lớn: trẻ mới sinh 30-50 lần một phút; 0-5 tháng tuổi 25-40 lần; 6 tháng-5 tuổi 20-30 lần; 6-10 tuổi 15-30 lần; trẻ 11-20 tuổi 12-30 lần.
Đo oxy trong máu (SpO2) theo hướng dẫn y tế
- Từ 94% trở lên, người bệnh tiếp tục theo dõi 3-4 lần mỗi ngày xem có ổn định hay không.
- Cao hơn 90% nhưng thấp hơn 94%, cần liên hệ y tế để được tư vấn hoặc nhập viện.
- Thấp hơn 90%, là biểu hiện bệnh Covid-19 trở nặng, cần gọi y tế hoặc nhanh chóng vào bệnh viện.
Khai báo
- Ghi nhật ký hằng ngày về các triệu chứng và thông số nhiệt độ, mạch đập, nhịp thở, huyết áp và oxy trong máu (không bắt buộc).
- Cập nhật thông tin qua phần mềm hoặc thông báo cho cán bộ y tế.
3) Cấp cứu
Biểu hiện cần cấp cứu
Oxy trong máu dưới 94%
Nhịp thở nhiều hơn 24 lần một phút
Đau thắt ngực, khó thở khi vận động
Không thể nói đủ câu
Lẫn lộn về thời gian, địa điểm
Da xanh, môi nhợt
Không tự đi, cầm nắm, ăn uống được
Lạnh đầu ngón tay, ngón chân- 4) Người chăm sóc
- Trẻ em, người có bệnh nền nguy hiểm, người già không nên ở cùng bệnh nhân.
- Người chăm sóc cần mặc đồ bảo hộ, khẩu trang và găng tay.
- Bỏ rác thải vào thùng riêng, niêm phong và xử lý riêng.
- Rửa tay sạch, súc miệng nước muối.
- Bổ sung thêm vitamin C, B1, B6, B12.