Trong chứng bệnh thiếu máu ở trẻ nhỏ thường gặp nhất là thiếu máu thiếu sắt, thuốc chứng cam của Y học cổ truyền.
Nguyên nhân là do trẻ mắc bệnh giun sán dẫn đến khả năng hấp thụ sắt quá kém…; lượng sắt hấp thụ không đầy đủ do ăn uống không đầy đủ chất dinh dưỡng hoặc ăn uống không hợp lý dẫn đến thiếu máu mạn tính…
Trẻ sắc mặt trắng xanh, môi, móng tay nhợt nhạt, thịt nhẽo, mệt mỏi, biếng chơi, không muốn ăn, bứt rứt. Trường hợp nặng có thể bị thiếu máu mạn tính kèm theo gan, lách sưng to, bụng ỏng, ống chân nhỏ, xét nghiệm máu số lượng hồng cầu thấp, sắt trong huyết thanh hạ thấp. Sau đây là một số món ăn thuốc tốt cho trẻ.
Cháo gan gà: gan và tiết gà 1 bộ, gạo 50g, dầu thực vật, gia vị vừa đủ. Gan gà băm nhỏ, tiết gà cắt miếng nhỏ, ướp gia vị, xào bằng dầu thực vật cho chín. Gạo xay thành bột cho vào nồi, đổ nước vừa đủ, quấy đều đun trên lửa nhỏ, khi cháo chín cho gan và tiết gà vào đảo đều, cháo sôi lại là được. Cho trẻ ăn ngày 2 lần lúc đói. Cần ăn liền 10 ngày, nghỉ 5 ngày lại cho ăn tiếp 10 ngày.
Cháo lươn: lươn 200g, gạo 50g, gừng 5g, dầu thực vật, gia vị vừa đủ. Lươn làm sạch bỏ nội tạng, bỏ đầu từ mắt trở lên, bỏ đuôi từ hậu môn xuống. Cho lươn vào bát to, hấp cách thủy cho chín, gỡ lấy thịt nạc. Gừng giã nhỏ lọc lấy 1 thìa canh nước cùng nước mắm, bột canh cho vào thịt lươn trộn đều, dùng dầu thực vật xào cho khô. Xương lươn giã nhỏ lọc lấy nước ngọt. Gạo xay thành bột cho vào nước lọc, xương lươn đun trên lửa nhỏ, cháo chín cho thịt lươn vào đảo đều, cháo sôi lại là được. Cho trẻ ăn ngày 1 lần lúc đói. Cần ăn khoảng 15 - 20 ngày.
Chim bồ câu hấp: chim bồ câu 1 con, phòng sâm 15g, đương quy 20g, gia vị vừa đủ (nếu không có phòng sâm, đương quy, có thể thay bằng hạt sen, long nhãn). Chim bồ câu chọn con mới biết bay, làm sạch, bỏ nội tạng, cho phòng sâm, đương quy, bột canh vào bụng chim khâu kín, hầm cách thủy, chim chín cho trẻ ăn làm 2 lần trong ngày. Cách 2 ngày ăn 1 ngày. Cho trẻ ăn khoảng từ 5 - 10 con.
Mộc nhĩ đen hấp: mộc nhĩ đen 15g, táo tàu 15 quả, thịt lợn nạc 50g, đường trắng 10g. Mộc nhĩ đen ngâm mềm, rửa sạch thái thật nhỏ. Táo tàu bỏ hạt thái nhỏ, Thịt lợn nạc rửa sạch băm nhỏ. Tất cả cho vào bát trộn đều với đường trắng, hấp cách thủy, thịt chín cho trẻ ăn ngày 1 lần. Ăn liền 10 - 15 ngày.
Lưu ý: Trẻ bị thiếu máu thiếu sắt cần tăng cường các thức ăn, nước uống giàu sắt như rau muống, các loại đậu, trứng gà vịt, chim, thịt nạc, gan động vật, tiết gà vịt…; các loại quả tươi có nhiều vitamin A, C như cam, quýt, táo, cà chua, cà rốt, gấc, dưa chuột, cải xanh… Không cho trẻ ăn nhiều mỡ động vật, trái cây có nhiều dầu, các chất cay nóng khó tiêu.